Sürdürülebilirliğin Boyutları ve Sürdürülebilirlik Halkaları

Sürdürülebilirlik hem günümüzde hem de gelecekte dengeli bir yaşam ortamın sağlanması için yapılması gereken değişimler olarak açıklanabilir. Dünyanın, hayatı bir bütün olarak desteleyebilmesi için olanak verilmesidir. Sürdürülebilir kalkınma, yer yer sürdürülebilirlikle aynı anlamda kullanılabilmektedir.

Sürdürülebilirlik nedir? Sürdürülebilirliğin üç boyutu neyi ifade eder? Dördüncü bir boyutu var mıdır? 

Sürdürülebilirlik birçok konu başlığı ile ilgilenir. Kıt olan kaynakların sömürülmesi, yapılan yatırımların alanları, teknolojik büyümenin yönlendirilmesi ve kurumsal olanla uyum ve insanların isteklerini karşılayabilme imkanları bu konu başlıklarından sadece birkaçıdır.

Sürdürülebilirlik en temelde ihtiyaçları karşılamaya çalışırken doğayı harap etmeden yerel ve küresel yapılan tüm çalışmaları dengelemektir.

Birlemiş Milletler 2005 yılında Dünya Zirvesi’nde kalkınmayı sürdürülebilirlik başlığı altında üç temel boyutta incelemiştir.

Euler diyagramı bu üç boyutu açıklamak için yapılmıştır.

 

 

 

 

 

 

 

Ayrıca üç kurucu bileşen Venn şeması ile de açıklanabilmektedir. Sürdürülebilirliğin üç boyutu; çevre, sosyal, ekonomik boyuttur. Bu üç boyut birbiri ile

Venn şeması
Venn şeması

bağlantılıdır, birbirlerini etkilerler. Etki alanları ise teknolojik, kültürel ve politiktir. Ekoloji bilimi ile yakından ilişkilidir.

Sosyo-ekonomik bir süreç olan sürdürülebilirlik, günlük ihtiyaçları karşılarken gelecektekilerin ihtiyaçlarını karşılayabilmelerine olanak sağlayabilmektir.

 

Sürdürülebilirliğin dördüncü bir boyutu da vardır. Ekolojik boyut olarak bahsedilen dördüncü boyut ile oluşan yaklaşım Sürdürülebilirlik Halkaları olarak ifade edilir.

 

 

 

 

ürdürülebilirlik Halkaları
Sürdürülebilirlik Halkaları

 

 

Yedi boyutlu model ne demektir?

Bir başka model ise Yedi Boyutlu Model’dir. Yedi boyut; toplum, ekonomi, hükümet, meslek grupları, kültür, çevre ve fizyolojidir. Bu yedi boyutun hepsi sürdürülebilirlik için gereli olduğu anlayış modelidir.

Sürdürülebilirliğin ilkeleri nelerdir? 

Tüm çevreyi etkileyecek tahribatları önleyecek uluslararası kurallar belirlenmeli, şeffaf, adil, eşitlikçi bir ekonomik politika oluşturup uygulanmalıdır.

 

Sürdürülebilirlik adına yapılmış temel çalışmalar neyi anlatmak istemektedir? 

 

Çevresel sürdürülebilirlik; doğada bulunan kaynaklar sınırlıdır ve tüketilmesinde her canlı için eşitlik ve denge sağlamak adına çalışmayı ifade etmektedir.

Ekonomik sürdürülebilirlik; üretim ve tüketim bileşenlerinin devamlılığı le kalkınmayı amaçlayan bir kavramdır.

Sosyal sürdürülebilirlik; sağlık, eğitim, yaşam kalitesi gibi toplumsal şartların sürdürülebilirliğe etkisini incelemektir.

 

Sürdürülebilir gelişme sadece eğitimle mümkün olabilir mi? 

Sürdürülebilir gelişme, sürdürülebilirlik için esastır. 1987 yılında Brundtland Raporu ile Sürdürülebilir Gelişme terimi ilk kez ortaya atılmıştır.

 

Geleceği şekillendirmek nasıl mümkün olabilir? 

Yenilik ve araştırma sürdürülebilirliğin en önemli iki bileşenidir. Horizon 2020 Programı tarafından maddi olarak desteklenen Avrupa’daki çalışmalar, Yeşil Toplum Yeşil Ekonomiye geçmek ve bunları sürdürebilmek temeline dayanmaktadır.

 

Resilience ne demektir? 

 

Resilience, ekoloji biliminde ekosistemin sorunu absorbe etme ve temel düzenini koruyabilme kapasitesini anlatmaktadır. Bir ekosistemin direnci, dayanıklılığını anlatan bu terim, su, güneş, toprak, bitkiler, atmosfer ve biyo kütle bileşenlerinin gücü ile ekosistemi bozan enerjilerin kesişimi ile ölçülebilir.

Kent ve milli parklar, çiftlikler, barajlar ve bahçeler, eğlence yerleri, maden ocakları, su alanları gibi sistemleri incelerken, sürdürülebilirlik ve resilience arasında var olan ilişkiyi anlamak çok daha mümkün olacaktır.

 

Sürdürülebilir ürün ne demektir? Sürdürülebilir moda terimi neyi anlatmaktadır? 

 

Hem çevresel hem de sosyal etkiler önemsenerek kalite ve ekonomik faktörler göz önünde bulundurularak yenilikçi yaklaşımlarla iyileştirilen ürünlere verilen isimdir. Bu ürünlerin pahalı olmasının en büyük nedeni; hammadde olacak doğal malzemelerin belli bir sınırının olması ve bu malzemeleri işleyecek vasıflı iş gücünün maliyetlerinin yüksek olmasıdır.

Özellikle tüketimi en fazla olan ürünler tekstil ürünleridir. Tek kullanımlık kıyafetlerin yani al- at döngüsünün yerine sürdürülebilir ürünleri satın almak, çevre üzerindeki sakıncalı durumların yaşanmasını azaltmaya yardımcı olacaktır. Sürdürülebilir moda kavramı, hızlı moda dünyasının yarattığı ekolojik ziyanları azaltmak ve daha yaşanabilir bir dünya bırakmak için var olan bir terimdir.

 

Sürdürülebilir gelişme hedefleri kısaca bahsetmek gerekirse neleri kapsar? 

 

2015 yılında Resmi Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi ile 17 hedef belirlenmiştir. Bu hedefler birçok alt hedefi beraberinde getirmiştir. Bu hedeflerin konu başlıkları; yoksulluk, sağlık, yiyecek, eğitim, su, kadınlar, enerji, eşitsizlik, ekonomi, yerleşim, altyapı, iklim, tüketim, deniz yaşamı, kurumlar, ekosistemler ve sürdürülebilirliktir. Bu hedefler doğrultusunda sürdürülebilir gelişme standartları da belirlenmiştir. Bu konu başlıkları içinde eğitimin üzerinde önemle durulması gerektiği anlaşılmıştır.

Sürdürülebilirliğin riskleri nelerdir?

Kıt olan kaynakların tükenmesi, yok edilen ekosistemler, gelir dağılımındaki büyük eşitsizlikler, küresel ısınma, iklim değişikliği, yerel kültürlerle savaşılması, küresel taşıma kapasitesinin aşılması gibi riskler sürdürülebilirliği tehdit etmektedir.

 

Covid-19 ile sürdürülebilirlik arasındaki ilişki nasıldır? 

COVID-19 pandemisi ile tüketicilerin günlük yaşam biçimlerini temelden değişmiştir. Pandemide insanlar, kendilerinin ve sevdiği insanların sağlığı için endişe duydu ve duymaya da devam ediyor. Bu derinden değişim ile doğanın önemi, sağlıklı olmanın gelecek nesilleri nasıl etkileyebileceği, her alandaki güven arayışı gibi konu başlıkları büyük önem kazandı. Herkes daha bilinçli olmak için artık çaba harcamaktadır. Daha sağlıklı bir hayat stili artık herkes için özel bir alan olmaya başlamıştır. Bu anlayış aynı zamanda çevreye ve doğaya duyarlı olmamanın nelere mal olabileceğini anlamak için de yeterlidir.

 

Dilerseniz Girişim Haberleri İnstagram hesabına buradan ulaşabilirsiniz.

Dilerseniz Girişim Haberleri Linkedin hesabına buradan ulaşabilirsiniz.

İlginizi Çekebilecek Diğer Sürdürülebilirlik Yazılarımız İçin Buraya Tıklayınız

İsmail Karaçengel

Bahçeşehir Üniversitesi Yeni Medya
Girişim Haberleri Kurucusu

2 Comments

  1. bence baya iyi çünkü ben zaten bilgi edinmeyi kitap vb. okumayı seven biriyim artık biliyorsunuz ki tlefondan kitap okumak popüler oldu ben onları fazla indirmek istemediğim için girişim haberleri daha iyi (bu benim kararım bence dedim zaten❤️❤️)

Bir yanıt yazın

Your email address will not be published.