Tüzel Kişilik Nedir?
Tüzel kişilik, gerçek kişinin zıttı olmak koşuluyla bir kuruluş, topluluk veya örgütlenmeyi temsil etmektedir. Tüzel kelime yapısı ve anlamı açısından “gerçek” anlamlarına gelir. Tüzel kişilik kelimesi genel itibari ile ticarette ve hukuk alanında tercih edilen bir tabirdir.
Tüzel kişilik kanunların çizmiş olduğu sınırlar dahilinde başlar ve kanunlar dahilinde sona ermektedir. Aynı zamanda 2017 referandumuyla gelen yeni bir özellikte belirtildiği gibi Cumhurbaşkanlığı kanun hükmünde kararnamesiyle de tüzel kişilikler kurulabilir ve ya kapatılabilir.
Büyükşehir Belediyeleri
Büyükşehir Belediyeleri kanunla kurulur normal belediyeler bu grubun içinde değildir. Toplam Tüzel olarak kurulmuş ve 30 adet Büyükşehir belediyesi günümüz şartlarında bulunur.
Tüzel Kişiliğin Sonlanması
Tüzel Kişiliğin İnfisah Yoluyla Sona Ermesi
Bu yöntemde Tüzel Kişiliklerin kendi kendine kapanması anlamı taşımaktadır. Kurumların kurulmasının ardından temel amacına ulaşması yani arzu ettiği şeyi kendince elde etmesi durumun da infisah durumu oluşacak ve kendi kendine bitecektir. Amacı gerçekten mümkün olmayan bir duruma gelirse dernek bu şekilde bir karar mekanizması vererek bu karar da etkin rol oynayabilir.
Başka bir durum da söz konusu borçlanma durumunda da bu tarz kurumlar mahkeme ya da kendi genel kurul toplantısında infisah yöntemi ortaya çıkar. Kendi genel kurul toplantısını kurulduğu günden 6 ay sonrasına kadar yapmak ve bunu bildirme zorunluluğu vardır. Eğer bunu yapamaz ise yine Tüzel Kişilik infisah yöntemiyle kendi kendine son vermiş olur.
Tüzel Kişiliğin Fesih Yoluyla Sona Ermesi
Fesih yönteminde mahkeme kararları uygulanan ve yanlış bir hizmete aracılık yaptığı belirlenen tüzel kişilikler mahkeme sonuç vermesiyle de sonlanabilir. Ticaret Sicil Mahkemeleri kararı ile Tüzel Kişilik ile ilgili bütünlüğün sonlanmasına karar verilmesi mümkündür.
Tüzel Kişiliğin Kurul Kararı ile Sona Ermesi
Farklı bir durumda ise Tüzel Kişilik, Kurur Kararı alınarak ve bu kararın uygulamaya geçilmesi sağlanarak kapanma oluşmaktadır. Suça karışmış bir dernek vb. kurum yani Tüzel Kişinin genel kurulda oylaması yapılır. Genel kurulda çoğunluk yani 3/2 oy fazlalığı elde edilmesinin ardından kapatılma işlemleri gerçekleşebilir.
Aynı zamanda Genel Kurul Toplantısı iki kere üst üste yapılmaz ve iç karışıklıklar yaşanırsa kurum bunları bildiremez ise yine infisah durumu oluşur ve kendi kendini fesih eder.
Hak Ehliyeti
Tüzel Kişilik olan kişi yerine geçen kurumların hak ehliyeti yani hak talep etme durumu kurulduğu anda başlamaktadır. Fiili ehliyeti ise yasal organlarının aktif edilmesi ve kurulma işlemi başladığı anda başlamaktadır.
Tüzel Kişilik Örnekleri
- Anonim Şirketler
- Limited Şirketler
- Kolektif Şirketler
- Komandit Şirketler
- Dernekler
- Vakıflar
- Kooperatifler
Bir derneğin kurulması için öncelikle 7 kişiden hak talep edilerek bu kişilerin birlikte karar vermesi gerekmektedir. Kuruluşun problemsiz ilerlemesi için ise İçişleri Bakanlığı’na bildiri yapılması gerekmektedir. Derneklerin denetimi de İçişleri Bakanlığı’na tabi tutulmuştur. Vakıflarda 3 adet zorunlu kurul bulunur bunlar yönetim kurulu, denetim kurulu ve genel kuruldur.
Tüzel Kişilik ve Yönetim Kurulu
Yönetim Kurulu kesinlikle olmazsa olmazıdır ve oluşturamazsa kendi kendine sona erer. Tüzel kişilikler ya şirketler topluluğudur ya da kişi topluluğudur. Devletler, dernekler, şirketler, belediyeler ve benzeri şekilde birçok kişiyi ihtiva eden ve tek kişiyi ele almayan kişilerin topluluğudur. Mal topluluklarına örnek olarak da YÖK, RTÜK, Vakıflar örnektir.
Genel itibari ile belirli amacı olan ve Kanunlarda Tüzel Kişilik ile ilgili belirtilen şartları yerine getiren kurumlar bu kişiliğe haiz olabilirler. Bunlardan bazıları genel kurul ve kurulma şartlarını yerine getirmesi ve fiili olarak başlatılması hak talep edebilir olması örneklenebilir.
Girişim Haberleri Kimdir?
Girişim Haberleri; Kasım 2020’den beri etkin ve aktif faaliyet gösteren, girişimcilik ekosistemine ait her bir parçaya değer vererek ilerleyen bir haber ve içerik sitesidir. Girişim Haberleri’nin en büyük misyonu, iş dünyasına hükmeden girişim ve yatırım aksiyonlarını inovatif bir ele alış ile bu sistemin parçası olan herkese dağıtmaktır. En büyük amacımız ise, ekosistemin en büyük haber kaynağı ve en çeşitli içerik üreticisi olarak, okurlarımıza yalnızca gelişmeleri iletmek değil, onların da bu gelişmelerin bir parçası olduklarını hissettirmektir. Siz de ekosistemdeki gelişmelerden haberdar olmak istiyorsanız bültenimize abone olabilir, bu ekosistemin bir parçası olarak her gün büyümek ve gelişmek istiyorsanız bizleri sosyal medya hesaplarımızdan takip ederek ailemize katılabilirsiniz.
Dilerseniz Girişim Haberleri İnstagram hesabına buradan ulaşabilirsiniz.
Dilerseniz Girişim Haberleri Linkedin hesabına buradan ulaşabilirsiniz.
