Stres Nasıl Arkadaşımız Olur?

Strese bakışınızı tamamen değiştirecek 8 yıl süren bir çalışma, Birleşik Devletler’de 30.000 yetişkinin katılımıyla gerçekleştirildi. Sorulan ilk soru ‘Geçen yıl ne kadar strese maruz kaldınız?’ oldu. Devamında ise eklediler ‘Stresin sağlığınız için zararlı olduğunu düşünüyor musunuz?’

Sorulardan sonra araştırmaya katılan yetişkinlerin ölüm kayıtlarına bakıldı. Strese maruz kalan kişilerin ölüm riski %43’lük bir artışa sahipti. Ancak altını çizmek ve bu yazıda anlatmak istediğimiz konuya gelelim. Bu sonuç yalnızca stresin zararlı olduğuna inanan insanlar için geçerliydi. Yoğun stres altında olan ama stresi zararlı olarak görmeyen katılımcılar, çalışmaya katılanlar arasında en düşük ölüm riskine sahiplerdi. Araştırmacıların ölümleri takip ettikleri 8 yıl boyunca 182.000 Amerikalı erken yaşta hayatını kaybetti. Ancak bunun nedeni stres değil, stresin zararlı olduğunu düşündükleri içindi.

Peki stres hakkında düşüncelerimizi değiştirmek bizi daha sağlıklı hale getirir mi?

Bu noktada bilim bu soruya ‘evet’ cevabını veriyor. Stres hakkındaki düşüncelerimizi değiştirirsek, vücudumuzun strese karşı verdiği tepkiyi de değiştirebiliriz. Bu konu hakkında yapılan başka bir araştırmada katılımcılara ‘Sosyal Stres Testi’ uygulanmış. Bu süreçte laboratuvar ortamında tam önünüzde oturan uzman bir heyete, zayıf yönlerinizi anlattığınız 5 dakikalık doğaçlama bir konuşma yapıyorsunuz. Sizi iyice baskı altında hissettirmek için de uzmanlar cesaretinizi kıracak davranışlarda buluyorlar. Kendinize olan güveniniz olabildiğince düştükten sonra ikinci bölüme geçiyorlar. Burada da ‘Matematik Testi’ne maruz kalıyorsunuz. Tüm bu aşamalarda stresin göstergesi olarak kalbiniz çok hızlı atabilir, nefes alışverişleriniz hızlanabilir. Genelde bu fiziksel değişiklikler anksiyete veya baskıyla başa çıkamama işareti olarak yorumlanır. Peki bu değişiklikleri aslında vücudumuzun bir meydan okumayla başa çıkmak üzere olduğunun göstergesi olarak görseydik ne olurdu?

Harvard Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmada ‘Sosyal Stres Testi’ne girmeden önce katılımcılara strese verdikleri tepkinin faydalı olduğunu düşünmeleri öğretildi. Kalbiniz hızlı bir şekilde atıyorsa, sizi harekete geçmeye hazırlıyor; hızlı nefes alıyorsanız, beyninize daha fazla oksijen gidiyor gibi telkinlerde bulundular. Strese verdikleri tepkileri faydalı olarak yorumlayan katılımcılar, daha az strese girdi ve kendilerine daha çok güvendiler. Ve en önemlisi kalp damarlarının değişimiydi.

Stres altında kalp atışlarımız hızlanır ve kan damarlarımız daralır. Bu da kronik stresin kalp hastalıklarıyla bağlantılı olmasının nedenlerinden biridir. Fakat denekler stres tepkilerini faydalı olarak gördüklerinde kalpleri hızla çarpmasına rağmen kan damarlarında genişlik gözlendi. Yani stres hakkında ne düşündüğünüz tüm bedeninizi etkiler. Stres hakkında iyi şeyler düşündüğünüzde vücudunuz size inanır ve tepkileriniz daha sağlıklı hale gelir.

stres

Stres sizi sosyalleştirir

Beynin sosyal içgüdülerini ayarlayan, yakın ilişkiler kurmanızı sağlayan bir hormon bulunuyor: Oksitosin. Sarılma hormonu olarak da bilinen bu hormon çevremizle fiziksel temas kurmamızı sağlar. Empati yeteneğimizi artırarak değer verdiğimiz insanlara yardım etmek konusunda bizi harekete geçirir. Bütün bu özelliklerinin yanında oksitosin aslında bir stres hormonu. Hipofiz beziniz bu hormonu strese tepki olarak algılar. Oksitosin strese tepki olarak salgılanırsa sizi destek aramaya iter. Strese verdiğiniz biyolojik tepki hissettiklerinizi anlatmaya yönlendirir. Yine hayatınızdaki başka biri aynı duyguları yaşadığında oksitosin hormonu bunu fark etmenizi sağlar. Böylece birbirinize destek olabilirsiniz. Yani hayat karşınıza zorluklar çıkardığında stres tepkiniz, size değer veren insanlarla birlikte olmanızı ister.

stres

Stresin bu yönünü bilmek sizi nasıl sağlıklı yapar?

Oksitosin beynimizi etkilediği gibi vücudumuzu da etkiler. Vücuttaki ana görevlerinden biri kardiyovasküler sistemimizi stresin etkilerinden korumaktır. Oksitosinin kalbimizde reseptörleri bulunur. Bu reseptörler sayesinde stres sebepli hasarların onarılmasını sağlar. Ve tabii ki sosyal ilişkilerin geliştirilmesi için çalışır. Siz stres altındayken ya da başkası zor durumlar yaşıyorken bu hormon daha çok salgılanır ve birbirinize destek olmanız için yönlendirir. Böylece stresten daha kolay bir şekilde kurtulursunuz.

Birleşik Devletler’de yaşları 34-93 arasında değişen 1.000 yetişkin katılımcıyla gerçekleştirilen bir başka çalışma daha bulunuyor. İlk sorumuz tabii ki ‘Geçen yıl ne kadar strese maruz kaldınız?’ ancak devamında sorulan soru ‘Arkadaşlarınıza, etrafınızdaki insanlara yardım ederek ne kadar vakit harcadınız?’ olmuş. Ve sonraki 5 yıl için ölüm kayıtları incelenmiş. Her büyük çaplı stres deneyimi, ölüm riskini %30 artırıyor. Ama bu herkes için uyan bir tespit değil. Başkalarına yardım eden katılımcılar için stres sebepli hiçbir artış gözlenmemiş. Demek ki stresin sağlığımız üzerindeki zararlı etkisi aslında kaçınılmaz değil.

Nasıl düşündüğünüz ve nasıl davrandığınız strese bağlı tepkilerinizi değiştirir. Stres altındaki insanlarla ilgilenmek strese karşı direncinizi artırırken yaşadığınız zorluklarla tek başınıza göğüs germek zorunda olmadığınızı hatırlatır.

Girişim Haberleri Kimdir?

Girişim Haberleri; Kasım 2020’den beri etkin ve aktif faaliyet gösteren, girişimcilik ekosistemine ait her bir parçaya değer vererek ilerleyen bir haber ve içerik sitesidir. Girişim Haberleri’nin en büyük misyonu, iş dünyasına hükmeden girişim ve yatırım aksiyonlarını inovatif bir ele alış ile bu sistemin parçası olan herkese dağıtmaktır. En büyük amacımız ise, ekosistemin en büyük haber kaynağı ve en çeşitli içerik üreticisi olarak, okurlarımıza yalnızca gelişmeleri iletmek değil, onların da bu gelişmelerin bir parçası olduklarını hissettirmektir. Siz de ekosistemdeki gelişmelerden haberdar olmak istiyorsanız bültenimize abone olabilir, bu ekosistemin bir parçası olarak her gün büyümek ve gelişmek istiyorsanız bizleri sosyal medya hesaplarımızdan takip ederek ailemize katılabilirsiniz.

İlginizi Çekebilecek Diğer #KişiselGelişim Yazılarımız İçin Tıklayınız.

Dilerseniz Girişim Haberleri Instagram hesabına buradan ulaşabilirsiniz.

Dilerseniz Girişim Haberleri LinkedIn hesabına buradan ulaşabilirsiniz.

Bir yanıt yazın

Your email address will not be published.